PI6ATS
PI6ATS is de 23 cm amateur televisie repeater van midden Nederland

Een (nog af te bouwen) ingang in de 6 cm band zal tot nieuwe experimenten in deze band leiden.

Reflectiepunt in de praktijk. De rechtstreekse verbinding op 13 cm over klaverblad Hoevelaken is slechter dan die via een reflectiepunt, ondanks de grotere af te leggen weg. (Op 23 cm niet).

Door PE1RJU genomen foto waarop radar strepen duidelijk zichtbaar zijn.

Practisch gebruik van een repeater: een station uit Amsterdam kan bij antenne hoogte van 10 mtr. normaal een afstand overbruggen van 26 Km. (blauw gebied). Door het signaal te zenden naar PI6ATS kan het gehele gebied van PI6ATS gelijktijdig worden bereikt (rood gebied). Indien het signaal van PI6ATS weer wordt ontvangen en uitgezonden door PI6ANH (Arnhem) wordt het gebied nog groter.

Eén van de repeaters in Duitsland die met condities in midden Nederland goed te ontvangen is. De uitgang van deze repeater is 2372 MHz en is tijdens condities te zien via PI6ATS.
  Wat is Amateur Televisie, kortweg ATV?

Van zendamateurs is bekend dat zij met elkaar kunnen communiceren door middel van een microfoon of seinsleutel. Dat velen al jaren met andere methoden experimenteren als b.v. telex, fax, amateur satellieten en televisie is veel minder bekend. Het aantal mogelijkheden heeft zich de laatste jaren drastisch uitgebreid, o.a. door beschikbaarheid van (betaalbare) computers, video apparatuur, satelliet ontvangst apparatuur en door technische vooruitgang zoals mobiele telefonie.

Zendamateurs die een technisch examen met goed gevolg hebben afgelegd en hierdoor een machtiging hebben verkregen mogen bewegende (televisie) beelden uitzenden, dit wordt Amateur Televisie (ATV) genoemd. De uitgezonden beelden zijn meestal (eigen) testbeeld, beelden van de hobbyruimte, apparatuur of evenementen.

Oorspronkelijk vond dit alleen plaats in de 70 cm amateur band. Door een televisie om te bouwen (of een oude Nederland 2 omzetter) konden beelden worden ontvangen. Mede omdat de manier van signaalopwekking (AM modulatie) bij zendamateur hetzelfde was als bij omroepstations, behoefde de TV zelf niet omgebouwd te worden. Als antenne werd vaak gebruik gemaakt van een raster antenne, zoals toen ook veel op de daken stond voor ontvangst van Nederland 2 of Duitsland. Mede omdat de 70 cm band drukker begon te worden (data verkeer, amateur satellieten) werd deze band in Europa steeds minder gebruikt voor ATV. Ook speelde mee dat zenders voor hogere frequentie door technische ontwikkelingen eenvoudiger (en betaalbaar) te bouwen waren of zelfs standaard satelliet ontvangers gebruikt kunnen worden. Door de opkomst van internet is tegenwoordig minder behoefte aan data verkeer in de 70 cm band, zodat deze nu toch weer vaker gebruikt wordt voor ATV. Dit wordt mede gestimuleerd door contesten (wedstrijden) waarbij verbindingen op meer banden meer punten opleveren.

ATV wordt tegenwoordig echter voornamelijk bedreven in de hogere frequentiebanden die voor zendamateurs beschikbaar zijn zoals de 23 cm band (1240 tot 1300 MHz), de 13 cm band (2320 tot 2450 MHz) en de 3 cm band (10000 tot 10500 MHz).

De 6 cm band (5650 tot 5850 MHz) en de 1,5 cm band (24000 tot 24250 MHz) beginnen langzaam in de belangstelling te komen.

Omdat deze hogere frequentiebanden veel ruimte bieden kan FM modulatie worden toegepast, zoals ook is toegepast bij omroep satellieten.

Dit geheel biedt o.a. de volgende voordelen:

  • Betere beeldkwaliteit,
  • Zodra een signaal ontvangen wordt is deze bijna direct ruisvrij (drempelwerking),
  • Eenvoudiger te bouwen zenders en zendversterkers (eindtrappen),
  • Frequentievermenigvuldiging mogelijk (zendsignaal maken op een lagere frequentie en vermenigvuldigen naar een hogere frequentie).
  • Voor ontvangst zijn eventueel standaard satelliet ontvangers bruikbaar.

Er zijn ook nadelen:

  • Naarmate de frequentie hoger wordt is de afstand die overbrugd kan worden steeds meer beperkt door obstakels die tussen zend- en ontvang antenne in staan (denk hierbij ook aan de horizon). De gebruikte antenne’s moeten 'elkaar kunnen zien' wil een verbinding mogelijk zijn. Hier kan echter geëxperimenteerd worden met reflectiepunten zoals een kerktoren, een centraal antenne inrichting, hoogspanningsmast, gebouw etc.
  • Verliezen in b.v. de schakeling zelf, de kabel en over het traject (pad-demping) neemt toe.
  • Het grotere richteffect van de antennes bemoeilijkt 'het elkaar vinden'.
  • In de 23 cm band wordt storing ondervonden van radar (herkenbaar als witte strepen die regelmatig over het beeld 'gestrooid' worden).

Wat is een ATV repeater?

Een ATV repeater is in principe niets anders dan een televisie ontvanger, gekoppeld aan een televisie zender.

Deze repeaters zijn vrijwel altijd op hoge lokaties geplaatst waardoor ze een relatief groot bereik hebben. Hierdoor kunnen zendamateurs:

  • Beschikken over een 'tegenstation' (om b.v. zelf apparatuur af te regelen of experimenten te doen met antennes),
  • Grotere afstanden overbruggen,
  • Andere amateurs vinden en verbindingen hebben met meerdere amateurs tegelijk waarbij de ATV repeater fungeert als een 'ontmoetingsplaats'.

Diverse ATV repeaters zijn onderling met elkaar gekoppeld of hebben deze mogelijkheid (vaak op afstand bestuurbaar). Hierdoor is het mogelijk om door een ATV signaal naar één repeater toe te sturen, op vele repeaters tegelijk zichtbaar te zijn.

Condities op hoge frequenties.

Onder 'condities' worden bepaalde omstandigheden verstaan die ervoor zorgen dat het signaal zich op een andere manier (over de horizon) voortplant. De reguliere televisie omroep noemt dit 'atmosferische storingen' als hierdoor een station uit b.v. zuid- of oost Europa door het lokale station heen komt.

De meest voorkomende condities op de hoge frequenties die gebruikt worden voor ATV ontstaan door temperatuurverschillen in een stabiele omgeving. Dit treedt dus voornamelijk op bij helder, windstil weer met een behoorlijk temperatuurverschil tussen dag en nacht.

Door frequenties van ATV repeaters in de gaten te houden is zelf te constateren of er sprake is van condities (vaak is er dan ook meer activiteit op de ATV aanroepfrequentie in de 2 meter amateurband: 144,750 MHz). Het is dan mogelijk om met zeer eenvoudige antennes signalen van honderden kilometers afstand te ontvangen, soms maar even, soms alleen uit een bepaalde richting. De ATV repeater PI6KMP (Kampen) heeft een ingangsfrequentie op 1280 MHz, mogelijk dat PI6ATS tijdens condities te zien is via die repeater.

ATV contest.

Om de diverse (min of meer) actieve ATVers een mogelijkheid te geven de (veelal zelfgebouwde) apparatuur en antennes met elkaar te testen zijn er contesten (= wedstrijden). Deze worden gehouden op het tweede volle weekend van maart, juli, september en december, van zaterdag 12.00 uur UTC tot zondag 18.00 uur UTC. Omdat repeaters dan belemmerend kunnen werken is PI6ATS gedurende die contesten uitgeschakeld.

  doel, achtergrond en geschiedenis van PI6ATS.
  technische beschrijving, locatie, foto's van PI6ATS.

 
  informatie over de 6 cm band, gerelateerd aan de 6 cm ingang.